Hồi sinh tim phổi (CPR) là gì và cách thực hiện

Hồi sức sự sống cơ bản (Basic Life Support) nhằm tạm duy trì sự cung cấp máu có ô-xy lên não cho đến khi người cần trợ giúp được điều trị y tế chuyên sâu (Hồi sức tim phổi chuyên sâu). Khi xảy ra tình trạng ngưng tim, tức là tim ngừng bơm máu, áp dụng ngay phương pháp Hồi sinh tim phổi (CPR) để giúp bơm một lượng máu chảy tới tim và não để kéo dài thời gian sống của người cần trợ giúp trong khi chờ trợ giúp y tế chuyên sâu hoặc cho đến khi người đó có dấu hiệu phản ứng, phục hồi, tự thở được.

Hồi sinh tim phổi (Cardio-pulmonary Resuscitation – CPR) là một kỹ thuật kết hợp giữa việc ép tim ngoài lồng ngực và thổi ô-xy để duy trì máu lên não cho người bị nạn cho đến khi chức năng tim phổi của họ phục hồi; hoặc để kéo dài thời gian sống của não, giảm việc chết não, bảo tồn sự sống của họ trong khi chờ can thiệp y tế chuyên sâu.

Ước tính rằng CPR đúng cách có thể cứu sống hàng nghìn người mỗi năm trên toàn thế giới. Chỉ riêng ở Hoa Kỳ, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ ước tính rằng CPR giúp cứu sống hơn 100.000 người mỗi năm. 

Khi nào cần áp dụng thao tác CPR?

Ngay khi một người không thở được một cách bình thường hoặc ngưng thở, ngưng tim.

Quy trình sơ cấp cứu DRS.ABCD trong hồi sinh tim phổi:

Luôn làm theo đúng quy trình sơ cấp cứu DRS.ABCD. Ngay khi thấy một người không còn thở hoặc thở bất thường thì lập tức ép tim và thổi ô-xy:

1. Danger (Nguy hiểm):

Kiểm tra các mối nguy hiểm xung quanh, đảm bảo an toàn cho bạn và người xung quanh.

2. Response (Phản ứng):

Kiểm tra các phản ứng của người cần trợ giúp bằng cách gọi, lay, bấm vào vai làm đau xem họ có phản ứng gì không.

3. Send for help (Gọi trợ giúp / 115):

Gọi cấp cứu 115, đồng thời gọi thêm trợ giúp nếu chỉ có một mình.

4. Airway (Đường thở):

Mở đường thở cho họ bằng cách dùng 1 tay giữ trán, 1 tay giữ cằm đẩy mở rộng cổ lên trên.

5. Breathing (Kiểm tra việc thở):

Dùng tai của mình áp vào vùng miệng mũi của người bị nạn và nghe xem họ còn thở hay không. Đồng thời tay mình có thể đặt nhẹ lên phần bụng ngực của họ để xem có nhấp nhô lên xuống hay không.

6. CPR (Hồi sinh tim phổi):

Nếu người đó không thở hoặc thở bất bình thường, lập tức thực hiện thao tác ép tim với 30 lực ép lên ngực (nhịp độ 2 lực ép/ 1giây) tiếp theo 2 lần thổi ngạt và tiếp tục chu trình 30-2 liên tục.

7. Defibrillator (Máy khử rung tim):

Nếu có máy sốc tim ngoài tự động (AED), mở máy, làm theo hướng dẫn của AED và theo dõi tiến triển trong khi chờ xe cấp cứu.

Cách thực hiện thao tác hồi sinh tim phổi (CPR):

1. Ép tim ngoài lồng ngực:

• Để người bị nạn nằm trên mặt phẳng cứng, chắc và cân bằng (sàn nhà, mặt đất). Nới lỏng áo dày, chật và trang sức to bản trên ngực (nếu có).
• Quỳ hai chân sát bên hông, để hai bàn tay lồng hoặc đặt chồng lên nhau, cườm (trụ) bàn tay để vào vị trí ngay giữa ngực người bị nạn (ngay giữa hai núm vú, giữa hai lá phổi), cánh tay thẳng, đùi quỳ thẳng, dùng lực của vùng lưng – bụng, tạo lực ép đè lên giữa ngực họ với nhịp độ ép 100 – 120 lần/ 1 phút. Lực ép theo phương thẳng đứng ép sâu xuống 1/3 bề dày lồng ngực người bị nạn.

2. Thổi ô-xy (thổi ngạt):

• Bắt đầu quá trình ép tim như hướng dẫn ở trên.

• Để thổi ô-xy (thổi ngạt), người sơ cứu cần quỳ thấp ở 1 bên vùng đầu của người bị nạn, dùng miệng thổi vào mũi hoặc miệng của người bị nạn, có thể thổi trực tiếp hoặc tốt hơn nên thổi thông qua 1 miếng mặt nạ chuyên dùng để thổi ô-xy để tránh lây nhiễm bệnh.

• Để thổi ô-xy vào phổi người bị nạn, cần nâng cằm mở cổ họ ra để mở đường thở, dùng miệng thổi 2 lần nhẹ nhàng liên tục vào miệng hoặc mũi người bị nạn, tổng 2 lần thổi không nên kéo dài quá 2 giây. Khi thổi vào miệng thì người sơ cứu cần dùng 2 ngón tay bóp chặt mũi của người bị nạn, miệng của người sơ cứu mở rộng để bao phủ kín 2 khóe miệng người bị nạn; khi chọn thổi vào mũi thì dùng tay khép kín miệng người bị nạn để đảm bảo khí không bị thoát (xì) ra ngoài. Thổi ô-xy đúng cách khi quan sát lồng ngực người bị nạn phồng nhẹ lên, điều này cho thấy có khí đi vào phổi người bị nạn.

• Riêng với trẻ sơ sinh, chỉ dùng khí trong khoang miệng người làm sơ cứu (không dùng khí trong phổi) để thổi thật nhẹ vì phổi trẻ sơ sinh rất nhỏ có thể dùng miệng ngậm kín cả miệng và mũi trẻ sơ sinh cùng lúc để hơi không bị thoát (xì ra) khi thổi vào.

Ghi chú: Không khí hít vào trung bình có 21% ô-xy. Cơ thể cần lấy 5% ô-xy cho mỗi chu trình hô hấp → Hơi thở ra vẫn còn 16% ô-xy.

Lưu ý: Bạn thường sẽ mệt sau 2 phút làm CPR, vì vậy cần gọi người trợ giúp thay phiên nhau thực hiện để đảm bảo CPR được duy trì liên tục cho người bị nạn. CPR không cứu giúp được họ, chỉ có CPR ĐÚNG CÁCH, NGAY LẬP TỨC mới có thể giúp họ!

Để nâng cao khả năng ứng phó với các tình huống khẩn cấp, hãy đăng ký tham gia các khóa học sơ cấp cứu để được trang bị kiến thức và kỹ năng thực hành về hồi sinh tim phổi (CPR) một cách chính xác và hiệu quả. Việc nắm vững quy trình CPR một cách tốt nhất có thể tạo ra sự khác biệt giữa sự sống và cái chết trong những khoảnh khắc quan trọng nhất.

Xem thêm chi tiết về quy trình Hồi sinh tim phổi (CPR) tại video dưới đây:

> Kỹ thuật hồi sinh tim phổi:

> Bắt nhịp ép tim ngoài lồng ngực theo nhịp bài hát ” Baby Shark”

>> Nguồn tham khảo: Sổ tay Hướng dẫn sơ cấp cứu và thoát hiểm, cấp độ cơ bản 1- Kỹ năng sinh tồn SSVN