Dòng chảy rút (dòng rip/ dòng chảy xa bờ/ dòng chảy ra xa bờ) là một dòng nước mạnh chảy từ bờ hướng ra biển. Vận tốc trung bình của dòng rút vào khoảng 0,5m – 1m/ giây, thậm chí đến 2,5m/ giây, không ai có khả năng bơi ngược dòng để vào bờ. Chiều ngang dòng chảy thường hẹp, khoảng 1 – 3m, cá biệt rộng đến cả chục mét; trong một ngày, dòng rút có thể di chuyển đến nhiều vị trí khác nhau trong vùng sóng đổ.

Dòng rút được tạo ra do sóng đập vào bờ khiến nước rẽ sang hai bên, dòng nước này di chuyển dọc theo bờ cho đến khi tìm ra lối thoát ngược ra khơi, tạo ra dòng nước rút xa bờ. Thường dòng chảy rút xa bờ hoạt động trong phạm vi hẹp và xảy ra trong vùng nước có những dải cát, dưới cầu tàu hoặc dọc những đê chắn sóng.

Mặt nước nơi có dòng chảy xa bờ thường lặng, ít sóng nên khiến cho ta hiểu lầm đó là nơi an toàn và có thể tắm được. Dòng chảy xa bờ có thể kéo người ra chỗ sâu hơn dù người đó đang đứng ở mực nước ngang hông.

Đọc thêm: Tìm hiểu về dòng rút

Cách nhận diện dòng rút

Hình ảnh về dòng chảy rút xa bờ

Ở hình trên, nơi có sóng bạc đầu là nơi dòng nước đi từ biển vào bờ. Nếu chúng ta tắm biển nơi có sóng bạc đầu sẽ được sóng đánh đưa vào bờ, tuy nhiên nếu di chuyển vào chỗ lặng sóng (giữa hai mũi tên) là rơi vào dòng chảy rút xa bờ. Dòng chảy nhỏ này sẽ lập tức kéo chúng ta dần ra xa bờ. Như vậy, vùng có sóng là vùng nước an toàn, còn vùng lặng sóng chính là vùng nguy hiểm.

Dòng rút thường có màu sậm hơn vì nơi đó nưổc sâu hơn

Nhận biết dòng rút:

  • Dòng rút có màu khác biệt so với vùng nước xung quanh, thường là sậm màu hơn và đục hơn tuỳ theo góc chiếu của ánh nắng mặt trời.
  • Đôi khi có thể thấy các mảnh vỡ của các vật thể nổi hay bọt nưổc nổi trên mặt dòng chảy cuốn ra xa bờ và trôi ra biển. Trong khi đó, sóng bạc đầu sẽ đẩy các mảnh vỡ này vào gần bờ.
  • Dòng rút có mặt nưổc phẳng lặng hơn và ít sóng hơn. Nếu di chuyển vào chỗ lặng sóng sẽ rơi vào dòng chảy xa bờ. Ngược lại, nếu bơi trên biển nơi có sóng bạc đầu thì sẽ được sóng đánh dạt vào bờ.

Phòng tránh dòng rút

Trước khi xuống nước

  • Dành 5 – 10 phút để quan sát chỗ định xuống tắm, bơi và xem có dòng chảy rút xa bờ hay không.
  • Chú ý quan sát biển báo, tìm hiểu thông tin ở người cứu hộ hoặc người có kinh nghiệm ở địa phương.

Khi đã xuống nước

  • Vừa bơi vừa chú ý quan sát để phát hiện dòng chảy rút xa bờ vì dòng nước này có thể di chuyển và mới xuất hiện (khi ở trên bờ không thấy, nhưng khi ở dưới nước dòng rút xa bờ mới xuất hiện).
  • Khi gặp dòng nước rút xa bờ: Bình tĩnh thả nổi, bơi theo dòng nước rồi tìm cách thoát ra vì dòng nước này chỉ hoạt động mạnh trên mặt nước, càng ra xa bờ, càng yếu rồi tan đi, không thể kéo, dìm người xuống sâu.

Người trên bờ, người cứu

Người đang ở trên bờ hoặc chưa bị cuốn vào dòng chảy rút xa bờ cần thực hiện:

  • Không bơi vào cứu vì sẽ bị trôi theo.
  • Có thể quăng phao, dây (nếu có) và hô to, truyền tin gọi người cứu hộ chuyên nghiệp hoặc người bơi giỏi, có kinh nghiệm để cứu hộ.
  • Kêu, nói to cho nạn nhân nghe thấy để bình tĩnh, cố gắng nổi thả lỏng, bơi đứng, không bơi ngược lại dòng chảy, không hoảng sợ và sẽ có người giúp đỡ.
  • Khẩn cấp gọi điện thoại đến đội cứu hộ, cứu nạn để giúp đỡ.

Lưu ý: Tuyệt đối không được bơi vào vùng dòng chảy rút xa bờ để cứu mà cần phải tránh ra xa, tìm các vật cứu hộ, quăng phao trợ giúp và nhanh chóng truyền tin, kêu gọi lực lượng cứu hộ chuyên nghiệp.

Đọc thêm: Cách cứu và đưa người bị đuối nước lên bờ an toàn

Hãy nâng cao kỹ năng cứu người đuối nước bằng cách tham gia các khóa học của Kỹ Năng Sinh Tồn SSVN

Cách thoát hiểm khi bị cuốn vào dòng rút

  • Nhanh chóng kêu cứu, bình tĩnh, tuyệt đối không bơi ngược dòng chảy, nên bơi song song hoặc hơi chéo với bờ biển rồi từ từ tìm cách tách ra khỏi dòng chảy để bơi vào bờ. Càng ra xa bờ, dòng chảy càng yếu rồi tan đi. Có khi phải bơi hàng trăm mét mới thoát ra được.
  • Khi bơi vào bờ, hướng tới những điểm có sóng đập vào bờ hoặc theo hướng vật thể nổi trên mặt nước đang dạt dần vào bờ (nếu nhìn thấy) để tránh rơi vào dòng chảy rút xa bờ khác.
  • Nếu gặp dòng chảy xiết, không thể bơi chéo để thoát khỏi thì nên thư giãn, giữ cơ thể nổi trên mặt nước hoặc đứng nước để giữ sức. Khi dòng chảy rút xa bờ suy yếu, tiếp tục bơi chéo góc hoặc song song với bờ biển để thoát ra.